Terug gelukkig in je job via job crafting

Als iemand zich niet meer 100% gelukkig voelt op werkvlak denkt die vaak meteen aan “veranderen” (van job of firma). Het is een soort reflex in ons denken geworden, waarbij we nog weinig stilstaan bij andere alternatieven. En zo’n alternatief is job crafting, of in mooi Nederlands gezegd: “baanboetseren.”

Iemand zei me ooit eens: je moet van je job en je werkplek één grote speeltuin proberen te maken. Wel, eigenlijk is dat een beetje wat “job crafting” inhoudt.

“Job crafting” betekent dat je je job en/of werkomgeving zodanig aanpast dat die terug veel beter bij jou past. Een job die bij je past zal jou namelijk ongetwijfeld ook gelukkig maken. En meerder studies hebben het verband tussen geluk en succes op het werk aangetoond. Een studie voor de Harvard Business School toonde zelfs aan dat een gelukkige werknemer 30% productiever is dan zijn ongelukkige of gestresseerde tegenpool.

Hoe ga je nu het best te werk om aan job crafting te doen?

Job Crafting in 5 stappen

STAP 1 - Stel een lijst op van al jouw taken.

Rangschik ze op basis van de tijd die je erin stopt. De taak waarmee je het meest bezig bent zet je op 1.

STAP 2 - Schrijf per taak op in welke mate deze taak het afgelopen jaar toegenomen, verminderd, gelijk gebleven of nieuw is.

STAP 3 - Noteer per taak “hoe leuk” je ze vindt. Geef een score tussen 0 en 10, waarbij 10 “ontzettend leuk” is.

Schrijf hier ook de talenten bij die je momenteel weinig of niet kan benutten in je job.

Door deze lijst krijg je al een goed beeld van jouw energiegevers en energievreters.

Jouw energiegevers zijn de taken waarmee je uren kan bezig zijn zonder dat ze saai of vervelend worden. Ze brengen je in een flow, waarbij de tijd voorbij vliegt en je aan niets anders denkt. Vaak ben je op zo’n moment ook bezig met de dingen waarin je van nature goed bent. Je talenten dus.

Jouw energievreters zijn de taken die je uitvoert omdat ze bij je job horen, maar niet omdat je ze leuk vindt. Ze kosten jou energie maar ze bieden jou meestal niets in de plaats. Het spreekt voor zich dat – als jouw lijstje met energievreters veel langer is dan dat van je energiegevers – je langzaam fysiek en mentaal uitgeput raakt. En dat willen we uiteraard vermijden.

STAP 4 - Bekijk in welke mate je zelf reeds kleine veranderingen kan aanbrengen op basis van wat je leuk vindt en wat jou energie geeft.

Van zodra je lijst volledig is kan je gaan bekijken op welke manier je zelf reeds kleine aanpassingen kan doorvoeren in je job, zodat je je meer kan bezighouden met je energiegevers en minder met je energievreters. Probeer ook te bekijken in welke mate je ervoor kan zorgen dat je de talenten, die nu te weinig benut worden, meer kan inzetten in je job. Soms maken kleine veranderingen al een groot verschil.

Zoals je zal merken als je bekijkt welke aanpassingen je wilt doorvoeren, kan job crafting binnen verschillende domeinen gebeuren. We kunnen dan ook verschillende soorten job crafting onderscheiden:

1) Taakcrafting

Hier ga je je takenpakket en verantwoordelijkheden herbekijken. Je probeert taken die jou te weinig boeien af te bouwen (dit kan eventueel door ze te delegeren aan iemand anders) en de taken waar je veel voldoening uithaalt meer te integreren in je job.

2) Relationele crafting

Hier ga je trachten veranderingen aan te brengen in de relaties die je op werkvlak onderhoudt. Relaties met collega’s die heel veel energie kosten probeer je hierbij af te bouwen en relaties met collega’s die jou voldoening geven of waaruit je zaken kan leren, ga je proberen te stimuleren.

3) Cognitieve crafting

Hier ga je niets veranderen aan je werkinhoud of werkrelaties, maar wel aan het beeld dat je je gevormd hebt van je job. Je gaat de negatieve aspecten binnen je job of werkomgeving op een positievere manier bekijken en de betekenis en/of het doel van je job herwaarderen.

4) Contextuele crafting

Hier ga je vooral de context waarbinnen je werkt of je werkomgeving aanpassen. Dit kan gaan om allerlei praktische aanpassingen, zoals het wijzigen van je werkuren, je werkplek (vb. meer thuiswerk) enz.

STAP 5 - Bespreek de zaken die je moeilijk zelf kan veranderen met je rechtstreekse manager of de HR-verantwoordelijke.

“Ja, maar,” hoor ik sommigen al zeggen. “Daar krijg ik binnen mijn huidige werkomgeving helemaal de ruimte niet voor.” Deze gedachte is vaak alomtegenwoordig en toch klopt ze mijns inziens niet volledig. Het is zeer belangrijk dat je bepaalde zaken durft aan te kaarten bij HR, een vertrouwenspersoon of je rechtstreekse manager. Zeg eerlijk dat je je momenteel niet 100% gelukkig voelt in je job en dat je wil bekijken wat er enigszins bespreekbaar is op het vlak van job crafting. Geloof me vrij, jouw werkgever zal dit meer appreciëren dan plots jouw ontslagbrief onder zijn/haar neus geschoven te krijgen. Vaak hebben we de indruk dat er weinig of geen verandering binnen onze job of werkplek mogelijk is en blijkt dit na een open, eerlijk gesprek met onze werkgever wél het geval te zijn.

Anderzijds is het niet onbelangrijk dat je hierin realistische verwachtingen koestert. Je dient je werkgever ook de nodige tijd te geven om bepaalde wijzigingen te kunnen doorvoeren. Op dat vlak ben ik echter deze mening toegedaan: “Een ‘neen’ heb je en een ‘ja’ kan je krijgen.” Al teveel werknemers lijken te denken dat hun verantwoordelijke zomaar alles automatisch moet voelen en zien, maar dat is vaak niet realistisch.

Als leidinggevende is het uiteraard wel belangrijk dat je je teamleden laat voelen dat je openstaat voor hun feedback en hun vraag om zaken te veranderen. Stel jezelf beschikbaar op om aspecten als job crafting bespreekbaar te maken.

En zo zullen er meer gelukkige én succesvolle werknemers op de werkplek aanwezig zijn. Een WIN-WIN voor alle partijen!